Brak; De Vergeten Watersnood van 1825

De Watersnoodramp van 1825
In de nacht van 4 op 5 februari 1825 valt springtij samen met een noordwesterstorm. De herfst ervoor was ook al uitzonderijk nat geweest, met extreem hoge waterstanden in de rivieren die uitkomen in de Zuiderzee. De dijken zijn verzadigd en bovendien zijn ze slecht onderhouden. In de Franse tijd (1795-1813) was er weinig aan gebeurd en ook daarna liet het beheer te wensen over. Tijdens de ziedende storm breken de dijken op 65 plekken door. Het geweld van het water sleurt mensen, dieren, bomen en complete boerderijen mee. De stormvloed veroorzaakt grote schade langs de Nederlandse, Duitse en Deense Waddenkusten en met name de oostelijke kust van de Zuiderzee.
Veel slachtoffers
Ook de dijken bij Lemmer, Workum en Hindeloopen breken. Het water stijgt op sommige plekken razendsnel naar zo’n drie meter boven het normale peil. De kop van Overijssel, zuidelijk Friesland en zuidwest-Drenthe overstromen. In Nederland verdrinken 397 mensen, de meeste in de provincie Overijssel 305 en 17 in Friesland. In alle landen samen eist de ramp achthonderd slachtoffers. Honderden boeren raken hun veestapel kwijt. Ook na de catastrofe sterven er nog veel mensen. Ziektes door rottende planten, ontbindende dieren, armoede en vochtige huizen eisen veel slachtoffers. Bovendien zijn veel landbouwgronden nog jaren onbruikbaar door het zoute water.
Verhalen
De verhalen die op 20 maart in het Fries Scheepvaart Museum worden verteld spelen op verschillende plaatsen in Fryslân.
Het zijn:
De ontsnapping uit boerderij Reaskourre
in het Heidenskip; Op één van de oudste boerderijen van It Heidenskip,
woonde de weduwe Sjoukje Fonda, bij wie Melle de Vries en zijn stiefzoon Hindrik onderdak kregen,
toen De Slaperdijk door storm was kapotgeslagen..... uit De Oerpolder van Hylke Speerstra vertelt door Tryntsje van der Wal.
Het dagboek van Lieuwe Jans de Jong uit Poppenhuizen
verhaalt niet alleen over de ramp, maar ook over de gevolgen daarvan jaren later: "men hoorde ook dat de polder van Oudeweg onder water stond en 4 beesten waren verdronken, als 2 vette varkens, 1 paard en 1 koe. Ook de vis begon boven water te komen, door het zoute water verblind, niet magtig hun eigen aas te vinden; zij moeten sterven...... vertelt door Pyke Kroes
Het Mirakel van Munnekeburen:
Het hoge water bereikt ook Munnekeburen. De bewoners ontsnappen ternauwernood aan de verdrinkingsdood, maar al snel dringt zich daar een ander probleem op: een tekort aan zoet water. Hendrik Nutters, die zich met zijn gezin en een paar andere families in de kerk in leven houdt met zes halve broden, gaat daarom op zoek. Hendrik is een geluksvogel want bij een boerderij even verderop vindt hij een drijvend eilandje mét daarin een gat met water. Dat water smaakt zowaar zoet. Vertelt door Willem Feijten.
De redder van Vierhuis;
Harmen Jans Groen was een ware held die met gevaar voor eigen leven zijn eigen gezin en vele inwoners van Vierhuis e.o. in veiligheid bracht. Maar was hij wel zo'n held, of was het toch eigen belang? John Ebink vertelt over deze kleurrijke man.
Lely een dijk van een kerel!
Vele jaren later is het Ingenieur is het Ir. Cornelis Lely die een ontwerp maakt om de gevaarlijke Zuiderzee te temmen en er een (IJssel) meer van maakt. Of iedereen daar zo gelukkig mee is? Vertelt Siets Ypenga.
De verhalen worden afwisselend in het Fries of in het Nederlands verteld en op ‘nieuwsgierige’ wijze aan elkaar gepraat.
Vertelvoorstelling boeken:
De Vertelvoorstelling 'De Vergeten Watersnood 1825' is een voorstelling van ongeveer 90 minuten (excl. pauze)
De kosten hiervoor bedragen € 250,- incl. reiskosten. U kunt de voorstelling boeken via hier of via John Ebink 06 53883387